Hiện nay, chứng nhận hữu cơ là một trong những mục tiêu của đơn vị sản xuất. Chứng nhận sẽ giúp sản phẩm của đơn vị được tin tưởng nhiều hơn bởi người tiêu dùng. Tuy nhiên, song song với đó thì tình trạng “hữu cơ tự phong” cũng xuất hiện. Bởi việc quản lý chứng nhận còn chưa chặt chẽ. Đồng thời những quy định trong sản xuất hữu cơ cũng còn nhiều bất cập, khó khăn cho nông dân. Vì tình trạng đó mà đã làm giảm sức cạnh tranh của các HTX, doanh nghiệp. Cũng như bất công với người làm hữu cơ chân chính. Theo đó, cần phải thực hiện kiểm tra, quản lý chặt chẽ hơn chứng nhận nông nghiệp hữu cơ. Và đưa ra những biện pháp để “vá lỗ hổng” trong vấn đề này.
Lỗ hổng trong quản lý chứng nhận hữu cơ
Theo ông Lê Quý Hòa Bình, Quản lý chứng nhận của Control Union, cho biết hiện nay vẫn còn nhiều bất cập được nhận thấy trong quá trình thực hiện hỗ trợ các đơn vị sản xuất. Như việc có những đơn vị có chứng nhận hữu cơ nhưng vẫn chưa rõ ràng nhiều nội dung. Chưa rõ nguồn gốc chứng nhận, quy trình hay quản lý chứng nhận ra sao. Chính điều này đã tạo nên “lỗ hổng” trong chứng nhận nông nghiệp hữu cơ. Từ đó làm giảm sự cạnh tranh, tạo ra bất công. Đặc biệt là đối với hợp tác xã và doanh nghiệp có chứng nhận đảm bảo theo quy định.

Xuất hiện những chứng nhận nông nghiệp hữu cơ theo kiểu “tự phong”
Cục Chất lượng Chế biến và Phát triển thị trường thống kê cả nước có gần 40 đơn vị chứng nhận hữu cơ TCVN. Và 120 tổ chức đánh giá hữu cơ phù hợp từ các tổ chức khác trên thế giới. Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn có những tổ chức chứng nhận nông nghiệp hữu cơ chưa đăng ký. Đây là một trong những nguyên nhân của việc xuất hiện các trường hợp đơn vị sản xuất có chứng nhận “tự phong”.
Ông Lê Quý Hòa Bình trước tình trạng này đã cho rằng việc quản lý đánh giá hữu cơ của Việt Nam còn nhiều lỗ hổng cũng là một trong những nguyên nhân chính. Theo đó, với cách quản lý của nước ngoài, đơn vị sản xuất cần phải có logo, mã code. Từ đó mới có thể chứng minh sản phẩm của mình đạt chuẩn hữu cơ. Nếu cơ quan kiểm tra đánh giá hữu cơ có sai phạm thì sẽ bị phạt đến 11.000USD. Trên cơ sở đó, ở Việt Nam còn chưa làm được. Cụ thể là chưa có quản lý tốt đối với chứng nhận hữu cơ và đơn vị chứng nhận.
Bên cạnh vấn đề trong việc quản lý thì những lỗ hổng trong quy định chứng nhận TCVN cũng là nguyên nhân. Cụ thể, những bất cập trong quy định và phổ biến làm khó đơn vị sản xuất muốn chứng nhận. Chẳng hạn như bà Nguyễn Thu Hà, Công ty cổ phần chứng nhận hữu cơ IQC, trong quá trình thực hiện cho khách hàng đã thấy được quy định về vấn đề vùng đệm không được ghi rõ ràng.

Ảnh hưởng của “lỗ hổng” trong chứng nhận nông nghiệp hữu cơ
Từ những “lỗ hổng” đó mà tình trạng “hữu cơ tự phong” cũng xuất hiện nhiều hơn. Theo đó, gây ra một số các ảnh hưởng như:
- Tạo ra lỗ hổng về chất lượng sản phẩm hữu cơ trên thị trường.
- Gây ra sự bất công trong cạnh tranh đối với các đơn vị sản xuất. Nhất là đối với các nông dân có chứng nhận đúng tiêu chuẩn.
- Nhiều đơn vị sản xuất có chứng nhận hữu cơ tràn lan sẽ làm giảm lòng tin của người tiêu dùng. Qua đó đánh giá hữu cơ sẽ mất đi giá trị, không mang lại hiệu quả thiết thực. Hậu quả này tác động đối với cả nền nông nghiệp và người sản xuất kinh doanh.
- Quản lý không chặt chẽ khiến các tổ chức đánh giá hữu cơ quốc tế vào Việt Nam mà không thông báo. Cũng như không có đăng ký và sự quản lý của nhà nước. Từ đó mà dẫn tới không ít những khó khăn cho Việt Nam trong phát triển nông nghiệp hữu cơ. Và cả những khó khăn trong việc quản lý tình trạng nhiều “hữu cơ tự phong” xuất hiện.
Tiến hành tìm hiểu và đưa ra giải pháp để “vá lỗ hổng” trong chứng nhận hữu cơ
Trước tình trạng và những ảnh hưởng như vậy, Chính phủ cùng các Cơ quan liên quan cũng đã tiến hành tìm hiểu. Cũng như đưa ra các giải pháp để “vá lỗ hổng” trong công tác chứng nhận hữu cơ. Và kiểm tra, quản lý chặt chẽ hơn đối với chứng nhận trong nông nghiệp. Từ đó xây dựng nền tảng vững chắc để nông nghiệp hữu cơ của Việt Nam phát triển thuận lợi.

Những khó khăn trong việc thực hiện quy định của nông nghiệp hữu cơ
Những vấn đề chưa thật sự tốt về quản lý, giám sát gây ra nhiều hậu quả. Bao gồm việc gây khó khăn cho người dân, đơn vị sản xuất trực tiếp làm nông nghiệp hữu cơ. Trưởng ban điều phối PGS Việt Nam, bà Từ Thị Tuyết Nhung cho biết một số vấn đề về chứng nhận hữu cơ TCVN. Cụ thể như sau:
- Việc đánh giá vùng đệm không được cố định. Người thực hiện tư vấn nông nghiệp hữu cơ phải dựa vào tình hình thực tế để tư vấn. Do đó mà không có một con số vùng đệm cố định như 5m hay 10m.
- Quy định về tiêu chuẩn đầu vào như phân bón sử dụng còn mơ hồ. Chỉ ghi là các chất được phép hay không được phép sử dụng. Từ đó mà nông dân rất khó để có thể biết cụ thể chất nào được sử dụng hay không trong canh tác. Mà việc thử nhiều loại phân bón ở các cơ sở uy tín sẽ gây khó khăn, tốn kém cho người dân.
Biện pháp để “vá lỗ hổng” trong chứng nhận nông nghiệp hữu cơ
Nhận thấy “lỗ hổng” trong công tác quản lý các chứng nhận hữu cơ cùng một số những bất cập trong quy định về nông nghiệp hữu cơ, các cơ quan đã đưa ra một số giải pháp nhất định. Qua đó giúp quản lý, kiểm tra về nông nghiệp hữu cơ chặt chẽ hơn. Và giúp các đơn vị sản xuất dễ thực hiện hơn.

Về quản lý chứng nhận
Các tổ chức chứng nhận nông nghiệp hữu cơ phải đăng ký với Nhà nước. Phải được cấp mã thì mới được thực hiện chứng nhận trên thị trường. Với đơn vị sản xuất xuất khẩu nông sản sang châu Âu thì phải có chứng nhận quy định mới. Cụ thể là nhóm nông dân sản xuất phải có chứng nhận riêng. Không nằm dưới tên tổ chức xuất khẩu và phải được chứng nhận qua hợp tác xã.
Về các quy định trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ
Bà Từ Tuyết Nhung đề xuất việc có một danh sách cụ thể về phân bón. Các loại phân bón trong danh sách này phải được kiểm định, đánh giá và công nhận. Chính thức là vật tư đầu vào đủ tiêu chuẩn cho nông nghiệp hữu cơ. Đồng thời phải chỉnh sửa và đưa ra những số liệu chính xác trong quy định.
Trên đây là toàn bộ những thông tin khái quát cần biết về việc chứng nhận hữu cơ cần được quản lý, kiểm tra chặt chẽ hơn mà Fitosal muốn chia sẻ với bạn. Để hướng tới mục tiêu đạt được chứng nhận trong sản xuất thì nông dân cần phải lựa chọn được những loại phân bón hữu cơ chất lượng. Fitosal với kinh nghiệm nhập khẩu phân bón và khả năng đáp ứng các sản phẩm dinh dưỡng công nghệ cao từ những nền nông nghiệp tiên tiến trên thế giới như Tây Ban Nha, Hà Lan, Ý…chính là đối tác nhập khẩu các loại phân bón hữu cơ chất lượng đáng tin cậy mà bạn đang tìm kiếm.
Nguồn: Tạp chí Kinh doanh Việt Nam – Vnbusiness
Pingback: Tổng kết tình hình sản xuất nông nghiệp 2023 và kế hoạch 2024