Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng gay gắt, canh tác lúa thuận hữu cơ tại ĐBSCL đã nổi lên như một hướng đi bền vững, không chỉ giúp giảm phát thải CO2 mà còn mang lại lợi ích kinh tế vượt trội cho người nông dân.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) vựa lúa lớn nhất cả nước đang phải đối mặt với hàng loạt thách thức nghiêm trọng. Tình trạng hạn hán kéo dài, xâm nhập mặn sâu vào nội địa, và sự suy giảm tài nguyên nước do tác động của các đập thủy điện thượng nguồn sông Mê Kông đang ảnh hưởng nặng nề đến đời sống và sản xuất nông nghiệp của hàng triệu người dân nơi đây. Để thích ứng và bảo vệ sinh kế bền vững, canh tác lúa theo hướng hữu cơ đã dần trở thành một giải pháp không chỉ mang tính khả thi mà còn mang lại giá trị lâu dài và bền vững cho vùng đất này.
Canh tác lúa hữu cơ không chỉ đơn thuần là việc sản xuất nông nghiệp mà còn là sự hòa quyện giữa con người và thiên nhiên. Mô hình này dựa trên các biện pháp canh tác hữu cơ, sinh học, sử dụng tối đa các yếu tố tự nhiên để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời tạo ra sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao. Theo các chuyên gia, nếu toàn bộ 1,9 triệu ha lúa của ĐBSCL được chuyển đổi sang canh tác hữu cơ và áp dụng các biện pháp như tưới ướt, khô xen kẽ và quản lý rơm rạ tốt hơn, khu vực này có thể giảm phát thải gần 11 triệu tấn CO2 mỗi năm. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu tác động đến biến đổi khí hậu mà còn mở ra cơ hội cho nông dân tiếp cận các thị trường xuất khẩu đòi hỏi tiêu chuẩn môi trường cao.
Ngoài việc giảm phát thải, mô hình canh tác hữu cơ đã chứng minh hiệu quả kinh tế vượt trội. Các mô hình tại nhiều vùng nông thôn đã mang lại thu nhập cao hơn từ 3 – 4 triệu đồng/ha/vụ so với phương pháp canh tác truyền thống. Đây là những bước tiến quan trọng giúp nông dân không chỉ bảo vệ môi trường mà còn tạo dựng một hệ sinh thái canh tác bền vững, thân thiện với tự nhiên. Sự thành công của các mô hình này cho thấy rằng, sản xuất nông nghiệp không cần phải đánh đổi môi trường để đạt được hiệu quả kinh tế, mà thay vào đó, con người và thiên nhiên có thể cùng tồn tại và phát triển hài hòa.
Giáo sư Andy Large, Giám đốc Dự án Living Deltas Hub từ Đại học Newcastle, nhận định rằng phát triển nông nghiệp thuận thiên không chỉ là một chiến lược kinh tế thông minh, mà còn là sự gìn giữ và phát triển các giá trị văn hóa, xã hội đặc trưng của vùng ĐBSCL. Nền nông nghiệp nơi đây không chỉ cung cấp lương thực cho cả nước mà còn là bức tranh sống động về mối quan hệ mật thiết giữa con người và thiên nhiên. Với sự phát triển của canh tác hữu cơ, ĐBSCL đang từng bước hiện thực hóa giấc mơ về một nền nông nghiệp bền vững, không chỉ tồn tại cho hôm nay mà còn lưu truyền cho các thế hệ mai sau.
Để đẩy mạnh chiến lược này, Chính phủ đã triển khai nhiều dự án phát triển bền vững, điển hình là Đề án phát triển 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp, gắn liền với tăng trưởng xanh đến năm 2030. Đây là một dấu mốc quan trọng, đặt nền tảng cho việc phát triển một nền nông nghiệp hiện đại, thân thiện với môi trường và bền vững cho tương lai.
TS Nguyễn Văn Kiền từ Đại học An Giang cũng chia sẻ rằng, để nông nghiệp thuận thiên thực sự phát huy hiệu quả, cần phải triển khai các mô hình thử nghiệm quy mô nhỏ, từ đó mở rộng và phát triển dần dần theo từng vùng. Quá trình này không chỉ tối đa hóa lợi ích kinh tế mà còn tạo ra một hệ thống liên kết tiêu thụ vững chắc giữa các vùng sản xuất, đồng thời góp phần xây dựng văn hóa canh tác hữu cơ cho người dân. Đây là một công việc không hề dễ dàng, nhưng với những bước tiến vững chắc, nông nghiệp hữu cơ có thể mang lại sự thay đổi lâu dài cho cả vùng ĐBSCL.
Canh tác lúa hữu cơ không chỉ là một giải pháp để đối phó với những thách thức của biến đổi khí hậu mà còn là bước đi chiến lược giúp ngành nông nghiệp Việt Nam phát triển theo hướng bền vững và thân thiện với môi trường. Những lợi ích kinh tế, xã hội, và môi trường mà hướng đi này mang lại không chỉ bảo vệ hiện tại mà còn đảm bảo một tương lai xanh và thịnh vượng cho ĐBSCL, trái tim nông nghiệp của cả nước.
https://www.facebook.com/share/p/PZ2vNptKLw7eQsd8/
